Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. X
Meteopedia
Lista haseł

Adwekcja

Aerologia

Altimetr

Aneroid

Assmann Richard

Atmosfera ziemska

Barograf

Barometr

Bjerknes Vilhelm Friman Koren

Chmury burzowe

Chmury niskie

Chmury specjalne

Chmury średnie

Chmury towarzyszÄ…ce

Chmury wysokie

Ciepły wycinek niżu

de Bort Léon Teisserenc

Deszcz

Deszczomierz

El Niño

Front ciepły i chłodny

Fronty atmosferyczne

Gatunki chmur

Geiger Rudolf

Gradient

Halny

Howard Luke

Indeks chwiejności Whaitinge′a K

Inwersja temperatury

Izobara

Izobronta

Izohieta

Izohumida

Izoterma

Izotermia

Kämtz Ludwig

Kartka z kalendarza

Klasyfikacja chmur

Koma

Komórki cyrkulacyjne

Köppen Władimir Peter

Krasnoludki, elfy i błękitne fontanny

Krater Gale

La Niña –

Masa powietrza arktycznego kontynentalnego

Masa powietrza kontynentalnego

Masa powietrza morskiego

Masa powietrza polarnokontynentalnego

Masa powietrza polarnomorskiego

Masy Powietrza

Meteorologiczna jesień

Meteorologiczna wiosna

Meteorologiczna zima

Meteorologiczne lato

Meteorologiczne pory roku

Mgła adwekcyjna

Mgła radiacyjna

Miraż (fatamorgana)

Mżawka

Nefometr

Nefoskop

Odmiany chmur

Okołowicz Wincenty

Opad przelotny

Osady

Oscylacja południowa

Pioruny

Powstawanie chmur

Radar meteorologiczny

Regiony klimatyczne

Skala Beauforta

Skala Fujity

Skala Torro

Åšnieg

Spękania ciosowe

Strefy klimatyczne

Szlaki niżów Van Bebbera

Tęcza

Temperatura odczuwalna

Temperatura powietrza

Temperatura punktu rosy

Tetsuya Theodore "Ted" Fujita

Tornado

Tropopauza

Troposfera

Turbulencja w atmosferze ziemskiej

Tylna część niżu

Van Bebber Vilhelm Jakob

Wiatr

Wilgotność powietrza

WMO - Åšwiatowa Organizacja Meteorologiczna

Wskaźnik stresu cieplnego

Wyż i Niż

Zjawiska optyczne i fotometeory

Zjawiska towarzyszÄ…ce

Zorza polarna

Meteopedia ›

We współczesnym, znanym i zbadanym świecie uważny obserwator może dokonać odkrycia nowego zjawiska w atmosferze. Takiego odkrycia dokonał John R. Wincler z University of Minnesota.
W 1990 roku po raz pierwszy zarejestrował za pomocą kamery wideo świetlne błyski ponad chmurami burzowymi widoczne wysoko na nocnym niebie. Jego osiągnięcie dało początek lawinie doniesień na temat zjawisk elektrycznych zachodzących wysoko w atmosferze. Jest rzeczą zadziwiającą, że zjawiska często widoczne nawet gołym okiem, tak długo czekały na swego odkrywcę.

Pioruny towarzyszące chmurom burzowym zwykle doprowadzają do ziemi ujemny ładunek elektryczny z dolnej części chmury. Zdarzają się czasami tak potężne wyładowania, że powodują zanik dodatniego ładunku elektrycznego, zgromadzonego w górnej części chmury. W takim wypadku silne pole elektryczne pomiędzy górną częścią chmury a jonosferą powoduje przemieszczanie się elektronów ku górze, gdzie zderzają się z cząsteczkami gazu. W ten sposób na wysokości 50 - 90 km nad powierzchnią Ziemi powstają słabo widoczne błyski świetlne zwane "krasnoludkami".

Źródłem "elfów", tak jak "krasnoludków", jest pole elektryczne wytwarzane na dużej wysokości przez wyjątkowo silne wyładowania doziemne. "Elfy" mają wygląd świetlistych płaszczyzn w kształcie naleśnika. Pojawiają się na wysokości 75 - 100 km nad powierzchnią Ziemi.

Odkryte ostatnio zjawiska elektryczne towarzyszące wyładowaniom atmosferycznym w górnych warstwach atmosfery można podzielić na cztery kategorie. Dwie z nich to: "krasnoludki" (sprites) i "elfy" (elves) które odnoszą się do dobrze znanych zjawisk fizycznych zachodzących w atmosferze. Przyczyny powstawania dwóch innych, zwanych "błękitnymi fontannami" (blue jets) i impulsami promieniowania gamma (gamma-ray events) są bardziej niejasne. Przytoczone terminy są jedynie swobodnym przekładem z języka angielskiego i nie są oficjalnie przyjęte w języku polskim.

Meteopedia
Halny jest lokalną nazwą zjawiska fenowego, charakterystycznego dla obszarów górskich. W Polsce zaznacza się, gdy wiatr zmienia kierunek na południowy, południowo-wschodni lub południowo-zachodni.