W kolejnych dwóch częściach serii artykułów dotyczących Bioklimatu Polski zajmiemy się nieco innym zagadnieniem, a mianowicie opiszemy klimat jaki panuje w pomieszczeniach zamkniętych. Jest to o tyle ważne i ciekawe zagadnienie, gdyż w mieszkaniach spędzamy większą część swojego życia, nawet do 80%, a w sypialni nawet 1/3. Tak więc warto zwrócić uwagę na czynniki wpływające na klimat w pomieszczeniach zamkniętych takich jak temperatura i wilgotność powietrza. W niniejszym artykule opiszemy między innymi jaka temperatura powinna być w pomieszczeniach, jak należy je optymalnie wietrzyć, a w następnej części opiszemy zalety i wady nawilżaczy powietrza, roślin pokojowych czy klimatyzacji.
Polska leży w klimacie umiarkowanym przejściowym, gdzie średnia roczna temperatura powietrza wynosi 8 º C, zaś dni zimowych czyli takich kiedy średnia temperatura dobowa wynosi poniżej 0 º C waha się od 100 na Suwalszczyźnie i w górach, do 70 w centralnej Polsce i do 10 na wybrzeżu i zachodzie kraju. Taka sytuacja doprowadza do tego, że musimy sobie sami stwarzać dobry klimat w mieszkaniach. W okresie letnim nie ma z tym większego problemu, gdyż świeże powietrze prawie przez cały czas wpływa nam przez otwarte okna czy też przez otwierające się drzwi i wszystkie pomieszczenia mają zapewniona dostateczną wilgotność i temperaturę powietrza. W okresie grzewczym o napływ świeżego powietrza i ustalenie optymalnej temperatury musimy już w większym stopniu zadbać sobie sami.
Temperatura
Przemiana materii, ruch, praca mięśni, ukrwienie i praca narządów sprawiają, że temperatura organizmu jest stała i wynosi 36,6 º C. Jeśli temperatura w pomieszczeniu lub otoczeniu wynosi 30 º C, nieubrany człowiek czuje się zrównoważony w swoim odczuwaniu ciepła i zimna. W takiej temperaturze nie musimy się ubierać, dopiero poniżej 26 º C organizm zaczyna powoli się wychładzać. Jeżeli wpływa na nas wyższa temperatura, gruczoły potowe, będące maszynami chłodzącymi, zostają uruchomione. Parowanie cieczy na skórze wytwarza ciepło, a temperatura normalizuje się. Każdy człowiek odczuwa inną temperaturę jako tą optymalną. Jeden lubi ciepło inny zaś zimno. Odczucie „dobrej” temperatury zależy od ciężaru ciała, grubości tkanki tłuszczowej, zahartowania, tego czy jesteśmy osobami aktywnymi czy raczej leniwymi itd. Istotne jest by jednak mieć w każdym pomieszczeniu nieco inna temperaturę, gdyż dzięki temu, że przechodzimy z pomieszczenia cieplejszego do zimniejszego nasz organizm się hartuje.
Optymalne temperatury w poszczególnych pomieszczeniach powinny wynosić:
- pokój dzienny od 20 º C do maksymalnie 23 º C
- sypialnia od 17 º C do 20 º C
- pokój dziecinny od 20 º C do 21 º C
- łazienka od 20 º C do 23 º C
- osobne WC od 16 º C do 19 º C
- przedpokój od 15 º C do 18 º C
- kuchnia od 15 º C do 18 º C
Wilgotność powietrza
Jeśli wilgotność powietrza w pomieszczeniu spada poniżej 30% oznacza to, że klimat jest niesprzyjający. Przy malej wilgotności powietrza wysychają nam błony śluzowe dróg oddechowych, szerzą się infekcje i przeziębienia, a skóra robi się krucha, zaś temperaturę odczuwamy jako niższą. Jeśli przy temperaturze 24ºC w pomieszczeniu wilgotność powietrza wynosi tylko 10% przez błony śluzowe nosa i ust zostaje oddana duża ilość wody, co powoduje suchość w ustach i tworzenie się strupów w nosie. Również zbyt duża wilgotność nie jest pożądana. Jeśli wilgotność w pomieszczeniu jest zbyt duża to u osób wrażliwych może pojawić się uczucie duszności, co obciąża serce i układ krążenia oraz mechanizmy termoregulacji. Wartość graniczna wilgotność względnej dla temperatury 20ºC wynosi 70%, zaś dla 24ºC 55%.
W epoce okien plastikowych, które są szczelne, co godzinę w pomieszczeniach powinna nastąpić wymiana 30-60% powietrza. Jeśli wymiana powietrza jest mniejsza niż 10%, tworzy się wówczas rodzaj „wilgotnej komory” i wówczas na ścianach osadzają się cząsteczki wody, a to może prowadzić do tworzenia się grzyba. Grzyby mogą powodować alergie, swędzenie oczu, kaszel itd.
Aby zapewnić optymalne wietrzenie należy: otworzyć szeroko okno kilka razy dziennie na 4-6 minut, zakręcać grzejniki, otwierać okno podczas gotowania i kąpieli, nie należy zostawiać lekko uchylonego okna na kilka godzin, wczesnym rankiem wietrzyć wszystkie pomieszczenia w celu wpuszczenia świeżego powietrza, a jeśli to możliwe to nie należy suszyć prania w pomieszczeniach.
Czynniki cyrkulacyjne kształtujące warunki bioklimatyczne czyli bioklimat Polski cz. 1
Oddziaływanie bodźców klimatycznych na człowieka . Bioklimat Polski cz. 2
