Gdy chuchniemy na zimną szybę zachodzi ona "mgłą". Gdy ciepłe i wilgotne powietrze z naszego oddechu styka się z dużo chłodniejszą szybą następuje kondensacja pary wodnej zawartej w powietrzu w postaci drobnych kropelek wody.

Efekty tego zjawiska obserwowane w przyrodzie nazywamy osadami. Najczęściej spotykanym osadem jest rosa. Rosa występuje w ciepłej porze roku w czasie bezwietrznych i bezchmurnych nocy.

Analogicznym do rosy osadem występującym przy ujemnych temperaturach jest szron. Para wodna zawarta w powietrzu, stykając się bezpośrednio z zimną powierzchnią resublimuje na niej w postaci kryształków lodu.

Czasami zimą możemy zaobserwować bajkowy krajobraz. Puszyste białe kryształki pokrywają gałęzie drzew, druty, płoty oraz inne cienkie przedmioty. Zjawisko to nazywamy szadzią. Szadź, w odróżnieniu od szronu, powstaje o każdej porze dnia. Jej powstawaniu towarzyszy mróz i mgła. Narastanie szadzi odbywa się od strony z której wieje wiatr. Szadź może być bardzo obfita zwłaszcza w terenach górskich. Kilkudniowe osadzanie się szadzi może spowodować zrywanie przewodów i łamanie gałęzi.

Zupełnie inny jest mechanizm powstawania gołoledzi. Jest to powstawanie osadu lodowego na powierzchni ziemi w wyniku padania mżawki lub deszczu. Temperatura kropel wody jest w takim wypadku niższa niż 0 st. C. W momencie zetknięcia się z jakąkolwiek powierzchnią krople te natychmiast zamarzają pokrywając ją warstwą lodu. Grubość lodu powstającego podczas gołoledzi może dochodzić do kilku centymetrów. Ulice i drogi zamieniają się w ślizgawki. Podczas występowania opadu, żadne działania służb drogowych nie przynoszą efektów.

Redaktor: Jarosław Bernatowicz

« powrót

Meteopedia

La Niña –

sytuacja w tropikalnym Pacyfiku z wiatrami pasatowymi silniejszymi niż średnia. Wiatry pasatowe mają składową wiatru wiejącą ze wschodu i spiętrzają ocean (o około 60 cm) w zachodnim Pacyfiku, transportują także wilgotność. Temperatura oceanu w zachodniej części Pacyfiku jest stosunkowo wysoka co powoduje burze i powstawanie cyklonów tropikalnych.

Konsekwencją ruchu wód oceanicznych oraz pasatów są bardziej obfite deszcze monsunowe w Indiach oraz intensywniejsze niż zazwyczaj opady w Australii, Indonezji oraz Afryce południowo-zachodniej. Poprzez zepchnięcie polarnego prądu strumieniowego znad Kanady nad obszar Stanów Zjednoczonych przyczynia się do ochłodzenia zim w tym rejonie.

W latach występowania La Niña, słabnie również podzwrotnikowy prąd wiejący nad Zatoką Meksykańską, umożliwiając huraganom znad Oceanu Atlantyckiego przesuwanie się na zachód.

czytaj więcej »

Na skróty