Podobnie jak obserwowaliśmy to przy powstawaniu bryzy Słońce nierównomiernie ogrzewa powierzchnię całej Ziemi. W Afryce jest gorąco, na biegunach zawsze panuje mróz.

Ten nierównomierny rozkład temperatury powoduje przestrzenne zróżnicowanie ciśnienia atmosferycznego. Na mapach wartości ciśnienia przedstawiane są za pomocą izobar mających na ogół postać krzywych. Jednak spotykamy również izobary tworzące obszary zamknięte. Jeśli podczas przemieszczania się ku ich wnętrzu następuje spadek ciśnienia, mamy do czynienia z centrum niżu barycznego, jeżeli natomiast wartość ciśnienia atmosferycznego wzrasta, mówimy o centrum wyżu barycznego. Oznaczamy je odpowiednio dużą literą "N" w kolorze czerwonym oraz niebieską literą "W".

Niż i wyż są układami bardzo dużymi; ich średnice osiągają nawet kilka tysięcy kilometrów. Jeżeli wyobrazimy sobie powierzchnię o jednakowym ciśnieniu to w niżu będzie ona miała kształt lejka, a w wyżu odwróconej miski.

Atmosfera nie lubi stanu różnych ciśnień i tak jak w naczyniach połączonych dąży do zniwelowania tych różnic. Wobec tego powietrze przepływa od wyżu do niżu w postaci wiatru. Cały system prądów powietrza na Ziemi nazywamy ogólną cyrkulacją atmosfery. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, ze pogoda którą obserwujemy za oknem ukształtowała się tysiące kilometrów od miejsca w którym mieszkamy/żyjemy. Z układami barycznymi i wiatrem wędrowała do nas przez wiele dni.

Redaktor: Jarosław Bernatowicz

« powrót

Meteopedia

La Niña –

sytuacja w tropikalnym Pacyfiku z wiatrami pasatowymi silniejszymi niż średnia. Wiatry pasatowe mają składową wiatru wiejącą ze wschodu i spiętrzają ocean (o około 60 cm) w zachodnim Pacyfiku, transportują także wilgotność. Temperatura oceanu w zachodniej części Pacyfiku jest stosunkowo wysoka co powoduje burze i powstawanie cyklonów tropikalnych.

Konsekwencją ruchu wód oceanicznych oraz pasatów są bardziej obfite deszcze monsunowe w Indiach oraz intensywniejsze niż zazwyczaj opady w Australii, Indonezji oraz Afryce południowo-zachodniej. Poprzez zepchnięcie polarnego prądu strumieniowego znad Kanady nad obszar Stanów Zjednoczonych przyczynia się do ochłodzenia zim w tym rejonie.

W latach występowania La Niña, słabnie również podzwrotnikowy prąd wiejący nad Zatoką Meksykańską, umożliwiając huraganom znad Oceanu Atlantyckiego przesuwanie się na zachód.

czytaj więcej »

Na skróty