El Niño powstaje gdy zmaleją różnice ciśnienia na Pacyfiku. Wtedy pasaty słabną, a temperatura oceanu i wilgotność powietrza wzrastają. Powoduje on w okresie zimowym intensywne opady doprowadzając do powodzi w Andach oraz ciepłe i wilgotne zimy w USA i Kanadzie. W Azji południowo-wschodniej i północnej Australii powoduje susze. W skali globalnej El Niño powoduje topnienie lodowców.

Z kolei gdy różnice ciśnienia są duże, pasaty przybierają na sile i temperatura oceanu ochładza się, powstaje La Niña. Sprawia ona iż zimy w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych są zimniejsze. Deszcze monsunowe wzmagają się. W Indiach, Australii, Indonezji i Afryce południowo-zachodniej.

W tym roku Pacyfik znajduje się w fazie neutralnej przez niektórych zwanej żartobliwie La Nada (hiszp. nic). Według CPC mało prawdopodobne jest, aby na półkuli północnej do wiosny 2014 roku wystąpiły ekstrema pogodowe. Swoje wnioski opierają na obserwacjach warunków atmosferycznych oraz oceanów. Innym wnioskiem jest fakt, iż neutralna faza panująca na Oceanie Spokojnym nie będzie miała żadnego wpływu na charakter przebiegu zimy w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Podczas tej zimy inne czynniki ukształtują pogodę podczas zimy m.in. średnie temperatury arktyczne, temperatury oceanu Atlantyckiego. W teorii oznacza to licznie zmienności tygodniowe w pogodzie.