Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. X

Prognozowanie dyspersji produktów wulkanizmu w atmosferze
Prognozowanie dyspersji produktów wulkanizmu w atmosferze
20 IV 2010, 13:15:03 | Kategoria: Prognozy
Wydarzenia ostatniego tygodnia związane z erupcją wulkanu na Islandii spowodowały nie tylko zmiany w ruchu powietrznym nad Europą, ale i wysyp wielu informacji dotyczących zachowania wulkanu i migracji jego produktów w atmosferze. Okazuje się jednak, że prognoza rozprzestrzeniania się chmury pyłów i popiołów wulkanicznych jest bardzo skomplikowana bowiem utrudniona przez szereg niedoskonałości dotyczących szczególnie oprzyrządowania, którego wykorzystanie jest niezbędne w badaniu tego zjawiska.
Od kilku dni notowane jest stopniowe obniżanie się podstawy chmury pyłów i popiołów wulkanicznych. Aktualne zobrazowania LIDAR-owe prezentowane przez MetOffice (Anglia) wskazują na utrzymywanie się produktów wulkanizmu na wysokości niespełna 2 kilometrów (fot poniżej).

Fot. 1. Obraz lidarowy wykonany w Anglii. Oś OX pokazuje czas, OY - wysokość. Czarnymi elipsami oznaczono chmurę pyłów wulkanicznych (MetOffice)

Oczekiwane jest dalsze, grawitacyjne opadanie zanieczyszczeń, które znalazły się lub w najbliższych kilkudziesięciu godzinach znajdą się w tzw. strefie tarciowej troposfery, w której zachodzą bardzo dynamiczne procesy mieszania powietrza, jego wznoszenia, osiadania. W efekcie produkty wulkanizmu powinny ulegać dalszemu rozpraszaniu, dzięki czemu ich koncentracja jednostce objętości powietrza powinna się zmniejszać aż do wartości, które nie zagrażają już prawidłowemu funkcjonowaniu silników samolotów. Ponadto, notuje się niemal brak wyładowań elektrycznych, które jeszcze kilka dni temu rozświetlały niebo nad Islandią. Uważa się, że wulkan traci powoli na aktywności, a zmiany kierunku przepływu powietrza nad kontynentem prognozowane na przełomie bieżącego i przyszłego tygodnia dodatkowo powinny niemal całkowicie oczyścić troposferę. Niebagatelną rolę odegrają zapewne opady deszczu, które będą występowały jutro, w czwartek i w piątek nad Morzem Północnym i Europą Środkową.
Prognozy migracji produktów wulkanicznych nad Europą oparte są o wyniki matematycznego modelowania warunków pogody, szczególnie pola wiatru na wybranych poziomach wysokościowych. Niestety, zasadniczy problem, który zaznacz się także w codziennych prognozach pogody, choć w mniejszym, a przynajmniej w mniej odczuwalnym stopniu, polega na daleko idących niedoskonałościach przyrządów pomiarowych, a często ich braku oraz na zbyt rzadko wykonywanych pionowych sondowaniach troposfery. Co więcej, wspomniane sondaże są wykonywane nie tylko raz lub dwa razy na dobę, ale przede posterunki (stacje) wypuszczające balony meteorologiczne do troposfery oddalone są od siebie często setki kilometrów. W efekcie już na etapie zbierania, a następnie wykorzystywania (asymilacji) danych pomiarowych notowane są znaczne błędy i uogólnienia. Stąd trudno oczekiwać, aby modele komputerowe były w stanie przygotować wysoce wiarygodne prognozy migracji produktów wulkanicznych, tym bardziej że te same w sobie nie są w jakiś szczególny sposób badane. Rzecz dotyczy bowiem problemu z obliczeniem objętości pyłów i popiołów, który zostały wprowadzone do atmosfery. Skoro zatem w tym zakresie brakuje szczegółowych danych, to wszelkie modelowanie obarczone jest sporym błędem, co oczywiście nie zmienia faktu, że takie prognozy są potrzebne, a wręcz konieczne, nawet jeśli ukazują zasięg chmury wyłącznie w bardzo ogólnym stopniu.
Niemniej, aby w przyszłości lepiej radzić sobie w podobnych sytuacjach, decydenci będą musieli zainwestować spore środki finansowe w rozwój badań teoretycznych i praktyczny nad migracją produktów wulkanicznych w troposferze tak by, szczególnie meteorolodzy, byli lepiej przygotowania do tych dość specyficznych, lecz bardzo wartościowych prognoz. Braki w tym zakresie skutkują, jak widać, olbrzymimi stratami finansowymi i utratą wiarygodności przewoźników lotniczych.
Redaktor: Wojtek
Meteopedia
Léon Teisserenc de Bort – francuski meteorolog, który zasłynął jako współodkrywca stratosfery. Rozpowszechniał stosowanie bezobsługowych balonów meteorologicznych. Przez 4 lata, do 1896 roku pełnił funkcję szefa Centrum Administracyjnego Służby Meteorologicznej.
Na skróty

prognoza pogody

pogoda w Polsce

pogoda na świecie

zdjęcia satelitarne

meteorologia

ostrzeżenie meteorologiczne

depesze

SYNOP

METAR

TAF

mapa pogody

klimat

meteopedia

Aura

pogoda aktualna

stan pogody

kalkulator meteorologiczny

prognoza sezonowa

klimat Polski

prawdopodobieństwo burz

burze

artykuły meteorologiczne

biuro prognoz

prognoza dla lotnictwa

prognoza długoterminowa
pogoda w miastach

zdjęcia meteorologiczne

galeria pogody

prognoza biometeorologiczna

prognozy specjalne